Οι Plaini and Karahalios Architects είναι αρχιτεκτονικό γραφείο με έδρα την Αθήνα. Ιδρύθηκαν το 2011 από την Ελισάβετ Πλαΐνη και τον Γιάννη Καραχάλιο, σε μία στιγμή η οποία συνέπεσε με την έναρξη της οικονομικής κρίσης. Αρχικά ανταποκρίθηκαν αποκτώντας μεγάλη εμπειρία στον σχεδιασμό της μικρής κλίμακας, ενώ προοδευτικά ανέλαβαν όλο και πιο σύνθετα κτιριακά έργα. Σήμερα, ο τρόπος εργασίας τους αντανακλά τα ιδιαίτερα γνωρίσματα μίας ολόκληρης γενιάς αρχιτεκτόνων, η οποία αξιοποίησε τα βιώματα της κρίσης και τα μετέτρεψε σε ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Σ.Μ.: Προέρχεστε από διαφορετικό εκπαιδευτικό περιβάλλον. Πώς ξεκίνησε η συνεργασία σας και πώς συνδυάσατε τις διαφορετικές σας εμπειρίες σε κάτι νέο; Πότε θεωρείτε ότι το γραφείο σας απέκτησε δική του, ενιαία ταυτότητα;
Ε.Π. Γνωριστήκαμε στο γραφείο Νουκάκη-Μπαμπάλου. Εγώ είχα δουλέψει σε κάποια γραφεία μετά από τις σπουδές μου στο Λονδίνο και ο Γιάννης ήρθε με το που τελείωσε το μεταπτυχιακό του στη Νέα Υόρκη. Είχαμε την ευκαιρία να δουλέψουμε μέσα σε ένα δημιουργικό και συναδελφικό κλίμα διάφορα ενδιαφέροντα projects. Αποκορύφωμα ήταν ο διεθνής διαγωνισμός για τον μεγάλο άξονα της Βυρηττού, που απέσπασε και το πρώτο βραβείο. Όταν αργότερα αποφασίσαμε να δουλέψουμε σαν ελεύθεροι επαγγελματίες παραμείναμε φίλοι και συνεργάτες, στη συνέχεια συστεγαστήκαμε και τελικά ιδρύσαμε ένα ενιαίο γραφείο. Είχαμε κοινές αντιλήψεις σε ζητήματα σχεδιαστικής φύσης αλλά και στη γενικότερη θεώρηση των πραγμάτων.
Η ταυτότητά μας δημιουργήθηκε γύρω από την κοινή μας πρόθεση να αναζητούμε λύσεις με τα λιγότερα δυνατά μέσα και με συστολή, τόσο στη μορφολογική όσο και στην υλική έκφραση. Αυτό σταδιακά βρήκε και την οπτική του κωδικοποίηση, κυρίως μέσα από τη επεξεργασία των ορίων.
Σ.Μ.: Η ίδρυση του γραφείου σας συνέπεσε με την οικονομική κρίση στην Ελλάδα, η οποία είχε σημαντικές επιπτώσεις στην αρχιτεκτονική δραστηριότητα, μια και σταμάτησαν επί μία δεκαετία σχεδόν όλες οι νέες οικοδομές. Πώς ανταποκριθήκατε σε αυτές τις συνθήκες και τι διατηρείτε σήμερα ως εμπειρία, μέσα σε ένα εντελώς άλλο τοπίο, το οποίο περιλαμβάνει πάρα πολλά και μεγαλύτερα κτιριακά έργα;
Γ.Κ. Όπως και για πολλούς συναδέλφους μας, η κύρια δραστηριότητα μετακινήθηκε στην ανακαίνιση και στη διαμόρφωση εσωτερικών χώρων. Είναι ενδιαφέρον το ότι σαν κλάδος στραφήκαμε σε ένα αντικείμενο που είναι στα όρια της ειδικότητάς μας και για το οποίο δεν είχαμε πιστεύω και το απαραίτητο εκπαιδευτικό υπόβαθρο. Αυτή η ενδοσκόπηση ωστόσο μας βοήθησε στην καλύτερη κατανόηση του χώρου, των υλικών και της κατασκευής, ειδικά για την κατοικία που ήταν και το επίκεντρο των ανακαινίσεων. Τώρα που επανερχόμαστε στο τυπικό αντικείμενο της αρχιτεκτονικής, το κτίριο, αυτή η θήτευση στο εσωτερικό του διαμερίσματος μοιάζει πολύτιμο κεκτημένο.
Σ.Μ.: Έχετε μελετήσει σε λεπτομέρεια την τυπολογία της κατοικίας, είναι όμως λιγότερο γνωστό το χτισμένο ή σχεδιασμένο έργο σας σε άλλου είδους κτίρια ή χώρους. Αυτό είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων συνθηκών ή επιλογή; Συμμετέχετε σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, ιδιωτικούς ή δημόσιους;
Γ.Κ. Είναι αποτέλεσμα των συνθηκών. Καταρχάς έρχεται ως συνέχεια της εμπειρίας μας στις ανακαινίσεις διαμερισμάτων. Τώρα που το αντικείμενο έχει διευρυνθεί είναι λογικό η κατεύθυνση της διεύρυνσης να συμβαίνει περισσότερο στην πλευρά της κατοικίας. Σε χώρους άλλης τυπολογίας όπως ψυχαγωγία, εμπόριο και φιλοξενία, η κύρια απαίτηση δεν είναι τόσο η λειτουργική επίλυση όσο η επικοινωνία ή η διαφοροποίηση από τον ανταγωνισμό.
Εκεί η αρχιτεκτονική μας γλώσσα και προσέγγιση συχνά συγκρούεται με την κουλτούρα της εμπειρίας και της ατομικής απόλαυσης. Είναι μια ισορροπία εύθραυστη και έχουν υπάρξει φορές που έχουμε αποτύχει να παραμείνουμε απόλυτα πιστοί στις αρχές μας. Σχετικά με τους διαγωνισμούς παίρνουμε μέρος επιλεκτικά αφού η αφιέρωση αλλά και το ανθρώπινο και υλικό δυναμικό που απαιτούνται για μια ολοκληρωμένη συμμετοχή αποτελούν μια δύσκολη εξίσωση στο πλαίσιο του ελεύθερου επαγγέλματος. Οι διαγωνισμοί, αν και εξουθενωτικοί, είναι η ευκαιρία να πάρουμε απόσταση από τα πράγματα και είναι κρίσιμοι για την εξέλιξη του γραφείου. Μέσα από αυτούς είχαμε την ευκαιρία να αποκτήσουμε εμπειρία σε έργα μεγαλύτερης κλίμακας, πράγμα πολύ σημαντικό ειδικά στα χρόνια της κρίσης.
Διαβάστε την πλήρη συνέντευξη στο τεύχος ek 270 | Σεπτέμβριος 2022.