Οι Joaquin Torres and Rafael Llamazares συγκροτούν το αρχιτεκτονικό γραφείο A-cero με έδρα τη Μαδρίτη. Εραστές της έντονης γεωμετρίας, οι δυο αρχιτέκτονες έχουν εδραιωθεί με το ευδιάκριτο, πολύ προσωπικό αρχιτεκτονικό τους ύφος, που χαρακτηρίζεται από την τελειομανία τους και την ικανότητα με την οποία ξεπερνούν τα όρια της φαντασίας με τα φιλόδοξα έργα τους.
Η εργασιακή ηθική των A-cero έγκειται στην επεξεργασία κάθε έργου από την αρχική γενική του έννοια έως την ολοκλήρωση της παραμικρής του λεπτομέρειας, είτε πρόκειται για κατοικία, κτίρια ή πύργους γραφείων, αρχιτεκτονική τοπίου, σχεδιασμό προϊόντων ή ακόμα και σχεδιασμό υποδημάτων!
Με δύο βιβλία στο ενεργητικό τους (A-CERO WORKS 1996-2006, VIVIR EN LA ARQUITECTURA A-CERO) και την αρχιτεκτονική αυτοβιογραφία του Joaquin Torres (DETRÁS DE LA PUERTA), το γραφείο A-cero βιώνει μια σημαντική διαδικασία διεθνοποίησης, με παραρτήματα στο Ντουμπάι, τον ‘Αγιο Δομήνικο, το Βιετνάμ, τη Μόσχα και την Ινδία και με έργα στην Ευρώπη, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Λίβανο, τη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία και τις Η.Π.Α.
Κύριε Torres, τα κτίριά σας συχνά αποτελούνται από καμπυλόσχημα περιβλήματα που ενώνονται με καθαρές γεωμετρικές μορφές, δίνοντας μια φουτουριστική εντύπωση. Πώς θα περιγράφατε το αρχιτεκτονικό σας στυλ;
Συντασσόμαστε απ’ ευθείας με το τυπικό σύμπαν της σύγχρονης γλυπτικής μεγάλης κλίμακας. Οι αρχιτεκτονικές γεωμετρίες των A-cero αναδημιουργούν μια μακριά εξέλιξη σε ένα σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, από τα απόλυτα σχήματα στην καθαρά καμπυλόγραμμη αντικειμενοποίηση. Μας αρέσουν οι ακραίες καμπύλες και γωνίες αλλά επίσης πιστεύουμε πως στην αρχιτεκτονική, η λειτουργία είναι τόσο σημαντική όσο και η μορφή. Εν τέλει, η αρχιτεκτονική μας απλά προσπαθεί να υπακούσει στο αισθητικό μας κριτήριο. Πρόκειται για μια πολύ λειτουργική αρχιτεκτονική, με μορφές που, εμάς, μας συναρπάζουν.
Υπάρχει επίσης μια ένταση, μια μνημειακή ποιότητα στην αρχιτεκτονική σας, η οποία ανεξαρτήτως κλίμακας δίνει στο θεατή την αίσθηση του δέους. Γίνεται εσκεμμένα αυτό;
Ξέρετε, το πρώτο μας μεγάλο έργο ως γραφείο, το σπίτι του πατέρα μου ήταν ένα τεράστιο κτίριο με κλασικά έργα τέχνης και πρόσθεσε κάτι στις ριζοσπαστικές σύγχρονες μορφές που κάναμε ως τότε. Έτσι κρατήσαμε αυτήν τη μνημειακότητα ως το προσωπικό μας άγγιγμα, την ελευθερία να προσθέτουμε και να αναδιανέμουμε ετερόδοξες δομές οικιακών χώρων. Γίνεται λοιπόν εσκεμμένα χωρίς καμία αμφιβολία . Αυτό το συναίσθημα που παράγεται μέσα μας, θέλουμε να το νιώσουν και οι άλλοι.
Είστε πολύ ενεργοί στη σχεδίαση προϊόντων, με την εκτενή σας συλλογή επίπλων, διακοσμητικών, ακόμα και υποδημάτων. Πόσο ασχολείστε με τον εσωτερικό σχεδιασμό έπειτα από την ολοκλήρωση ενός κτιρίου;
Η αρχιτεκτονική είναι κάτι στο οποίο ζούμε μέσα, ο σχεδιασμός δεν σταματά σε ένα σημείο. Πρόκειται για απλή συνέχιση του έργου, ο εσωτερικός σχεδιασμός, δεν είναι κάτι που συμβαίνει μετά. Τα πάντα προβάλλονται εκεί που αναμφίβολα πρέπει να είναι, οπότε ο εσωτερικός σχεδιασμός αποτελεί πράγματι μέρος του όλου.
‘Οσον αφορά στη μεταξύ σας συνεργασία, συμφωνείτε συνήθως σε μια σχεδιαστική πορεία, ή η έκδηλη ένταση των κτιρίων σας είναι το αποτέλεσμα δημιουργικής διαφωνίας;
Συνεργαζόμαστε περισσότερο από 20 χρόνια τώρα, μέρα με τη μέρα, οπότε και αν υπήρχε κάποια διαφωνία στο δημιουργικό επίπεδο, σήμερα δεν υπάρχει πια. Είμαστε σχεδόν ένα, έχουμε προσαρμόσει ο ένας τον άλλον και σήμερα μπορώ να πω ότι ο Rafael Llamazares κι εγώ δουλεύουμε μαζί στην εντέλεια. ‘Εχουμε το ίδιο κριτήριο και ο σεβασμός και η εκτίμηση που τρέφει ο ένας για τον άλλον φαίνεται στο δημιουργικό επίπεδο, στο οποίο θα έλεγα πως είμαστε πολύ συνεπείς.
Δηλώνετε πως το γραφείο σας βιώνει μια διαδικασία διεθνοποίησης. Επηρεάζει αυτό το προσωπικό σας στυλ και πώς;
Ολοφάνερα αυτό είναι κάτι που μας αφορά. Υπάρχουν οι γεωγραφικές και οι πολιτιστικές διαφορές που καθορίζουν ποιες θα είναι οι καθοριστικές για εμάς αλλαγές. Προφανώς και είναι περισσότερο σύνθετο να σχεδιάζεις ένα έργο για μια διαφορετική κουλτούρα από τη δική σου και για ένα νέο περιβάλλον, αλλά τελικά όλα αυτά αναμφίβολα εμπλουτίζουν το έργο.
Θα πρέπει η τοποθεσία να επηρεάζει μορφολογικά ένα έργο, ή προτιμάτε να προσαρμόζετε το οικόπεδο για την κτιριακή χρήση;
Σίγουρα ένας σχεδιασμός επηρεάζεται από το περιβάλλον, το κλίμα, την τοπογραφία, τον προσανατολισμό. Υπάρχουν στοιχεία που αναγκαία επηρεάζουν τη μορφή και τη λειτουργικότητα του κτιρίου που κατασκευάζεται.
Έχετε μιλήσει για ιδέες που διαμορφώνουν μια αρχιτεκτονική κουλτούρα. Θα περιγράφατε τη μέθοδο βιομηχανοποίησης, A-cero tech, ως μια τέτοια ιδέα;
Η βιομηχανοποίηση στην οποία αναφέρεστε (A-cero tech) αποτελεί έναν άλλο τρόπο κατασκευής με καλύτερη προσαρμογή στις παραμέτρους της τρέχουσας εταιρίας. Η αρχιτεκτονική των αρθρωμένων προϊόντων μας έχει όλα τα οφέλη της συναρμολογούμενης σειράς παραγωγής: βελτιωμένα φινιρίσματα, ποιότητα, παράδοση, τιμές, κλπ. Πρόκειται για την ειδίκευση κάθε φάσης της κατασκευαστικής διαδικασίας, μειώνοντας το χρόνο αναμονής – συνολική περίοδος κατασκευής 15 εβδομάδων για κάθε κατοικία – και όλα τα προβλήματα που αναδύονται από αυτόν. Άλλωστε, ο χρόνος αποτελεί πολύ καθοριστικό στοιχείο.
Εξετάζοντας την παράθεσή σας “η αρχιτεκτονική σχεδιασμού να μην παραπέμπει σε μια πολιτιστική και οικονομική ελίτ”, κάποιος ίσως σας περάσει για ρομαντικό. Πώς θα απαντούσατε σ’ ένα τέτοιο χαρακτηρισμό;
‘Ολοι έχουμε την τάση να καταφεύγουμε σε κλισέ. Η αλήθεια είναι πως συνήθως δουλεύουμε με μεγάλους προϋπολογισμούς, αλλά με πάνω από 80 έργα ανοιχτά στο γραφείο μπορώ να εγγυηθώ ότι σχεδιάζουμε επίσης κτίρια όπου ο περιορισμένος προϋπολογισμός αποτελεί το ανυπέρβλητο καθοριστικό στοιχείο.