A&S Architects

Οι A&S Architects είναι ένα πολυδιάστατο αρχιτεκτονικό γραφείο με έδρα την Αθήνα και ιδρυτές την Άννα Ασσανά και τον Νικόλαο Σιαπκαρά. Η δυναμική και καταξιωμένη ομάδα του γραφείου έχει στο ενεργητικό της πλήθος δημόσιων και ιδιωτικών έργων, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζει σημαντικός αριθμός αθλητικών εγκαταστάσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η προσέγγιση του γραφείου χαρακτηρίζεται από τη συνεχή εξέλιξη και την αναζήτηση νέων ορίων στην αρχιτεκτονική δημιουργία. Μέσα από ένα ολοκληρωμένο εύρος υπηρεσιών, από την αρχική σύλληψη και τον σχεδιασμό μέχρι τη διαχείριση, επίβλεψη και υλοποίηση κάθε έργου, οι A&S Architects συνδυάζουν την αρχιτεκτονική με τον σχεδιασμό τοπίου, τη μηχανική, την εσωτερική διακόσμηση και η συμβουλευτική, δημιουργώντας καινοτόμες, λειτουργικές και βιώσιμες λύσεις.

Σ.Μ.: Μία πρωτότυπη δραστηριότητά σας υπήρξε η έκδοση “εγκυκλοπαίδειας“ οικοδομικών λεπτομερειών. Πώς έχει εξελιχθεί η συμβατική κατασκευή στην Ελλάδα από τότε και τι είναι αυτό που έρχεται;

Νίκος Σιαπκαράς: Η εκπόνηση ενός εγχειριδίου με οικοδομικές λεπτομέρειες -σε εποχές όπου δεν υπήρχε πρόσβαση σε κάτι ανάλογο, αλλά και οι εταιρίες παραγωγής υλικών δεν είχαν ακόμη αναπτύξει τα τεχνικά τους τμήματα και την υποστήριξη των μελετητών- ξεκίνησε αφενός από την ανάγκη να πειραματιστούμε με νέα υλικά και με καινοτόμες τεχνικές λύσεις, και αφετέρου από τη γενική θεώρηση που έχουμε για την αρχιτεκτονική και την πληρότητα μιας πρότασης. Κάθε μελέτη πρέπει καταρχάς να περιλαμβάνει όλα τα στάδια και όλες τις κλίμακες σχεδιασμού, από ένα σχέδιο γενικής διάταξης μέχρι μια λεπτομέρεια 1:1. Η κάθε λεπτομέρεια και η κάθε τεχνική λύση έχει μεγάλη σημασία στην κατασκευή -στην υλοποίηση ενός ποιοτικού έργου, είναι μια σημαίνουσα συνθετική απόφαση. Στα έργα μας, η συγκρότηση των συνθετικών αρχών γίνεται πάνω σε έναν βασικό δομικό κανόνα.

Η πιο μικρή λεπτομέρεια και το γενικό συνολικό σχήμα και μέγεθος, βγαίνουν από το ίδιο πνεύμα, την ίδια διάθεση για μια καθαρή σύνθεση. Η κατασκευαστική ποιότητα και η επεξεργασία των υλικών αποκτά θεμελιώδη σημασία γιατί αποδίδουν στα μέρη και στο όλο μια πνευματική ένταση. Η λεπτομέρεια είναι μια σύλληψη, τόσο ο χώρος όσο και τα υλικά επιλέγονται με κριτήρια την αειφορία, την κυκλική οικονομία, την ενεργειακή συνείδηση, την υγεία και την ευεξία των χρηστών.

Σ.Μ.: Ποια είναι η εμπειρία σας στη χρήση του Building Information Modeling και πώς αυτή η τεχνολογία έχει επηρεάσει τον τρόπο που σχεδιάζετε και υλοποιείτε έργα;

Ν.Σ.: Είχαμε την τύχη, δουλεύοντας έργα εκτός Ελλάδας, να έρθουμε σε επαφή με όλα τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η εν λόγω τεχνολογία από πολύ νωρίς και να αντιληφθούμε πως πρόκειται για μια ολιστική προσέγγιση στην ψηφιοποίηση των έργων, από τον σχεδιασμό και την κατασκευή μέχρι τη λειτουργία και συντήρησή τους, και όχι για ένα απλό εργαλείο 3D σχεδίασης. Το ψηφιακό 3D μοντέλο παρέχει οπτική αναπαράσταση όχι μόνο της μορφής του κτιρίου αλλά και των υλικών, των συστημάτων και των λειτουργιών που το αποτελούν.

Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και πρέπει να μας προβληματίσει είναι πως, από τη μία στην Ελλάδα γίνεται μεγάλη συζήτηση για την εκπαίδευση των μηχανικών στο BIM και για τα χρηματοδοτικά εργαλεία που πρέπει να αξιοποιήσουν τα μελετητικά γραφεία ώστε να γίνει η ψηφιακή μετάβαση και από την άλλη, παγκοσμίως, η εισαγωγή της εικονικής και της επαυξημένης πραγματικότητας αλλά και της τεχνητής νοημοσύνης,  επαναπροσδιορίζει την αρχιτεκτονική και μπορεί να οδηγήσει σε πρωτοφανή αποτελεσματικότητα, καινοτομία και βιωσιμότητα.

Καθώς τα έργα εξελίσσονται, η τεχνητή νοημοσύνη θα διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη διαχείριση και την εκτέλεση. Η ενίσχυση του BIM με δυνατότητες AI θα παρέχει ενημερώσεις σε πραγματικό χρόνο και προληπτική συντήρηση των αρχείων, εξασφαλίζοντας σωστό σχεδιασμό και παρακολούθηση του έργου. Ένα από τα πιθανά οφέλη της τεχνητής νοημοσύνης είναι ότι θα μπορεί να βοηθήσει στον εξορθολογισμό των ροών εργασίας και να επιτρέψει στις επιχειρήσεις να γίνουν πιο αποτελεσματικές. Και αυτό θα μπορούσε να είναι καλό για τα μικρότερα γραφεία. Θεωρούμε πως κάθε νέα τεχνολογία πρέπει να εξασφαλίζει στους Αρχιτέκτονες περισσότερο ποιοτικό χρόνο για μελέτη, σχεδιασμό και έρευνα.

Σ.Μ.: Ποιο είναι το πιο απαιτητικό έργο γραφείων που έχετε υλοποιήσει μέχρι σήμερα; Θεωρείτε ότι οι πρόσφατες αλλαγές στο εργασιακό περιβάλλον έχουν σταθερό ή παροδικό χαρακτήρα;

ΑΑ: Ένα ιδιαίτερα απαιτητικό και ταυτόχρονα επίκαιρο έργο είναι το “P.180-186”, καθώς από τη μία απαντά σε ένα σημαντικό ζήτημα, τον τρόπο διαχείρισης του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος και μάλιστα την περίπτωση της εισαγωγής μιας νέας χρήσης εντελώς διαφορετικής από την αρχική σε όλα τα επίπεδα, και από την άλλη είναι ένα έργο μεγάλης κλίμακας που μελετήθηκε, αδειοδοτήθηκε και υλοποιήθηκε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, λιγότερο από δύο χρόνια, επιτυγχάνοντας να ανταποκριθεί σε ένα άκρως απαιτητικό κτιριολογικό πρόγραμμα και χρονοδιάγραμμα, δίχως την παραμικρή έκπτωση στην ποιότητα της κατασκευής, παράγοντας τελικά το πρώτο δημόσιο κτίριο με πιστοποίηση LEED Gold, ενεργειακό και αειφόρο.

Το έργο αφορά στη μετατροπή του εμπορικού κέντρου Athens Heart σε ένα βιώσιμο και πρωτοποριακό συγκρότημα γραφείων, με την παράλληλη προσθήκη ενός ανεξάρτητου πενταόροφου κτιρίου, συνολικής έκτασης περίπου 26.500m2. Η πολύ καλή οργάνωση ενός έργου σε όλα τα επίπεδα, η αξιοποίηση της τεχνολογίας, η άψογη και συνεχής συνεργασία μελετητών, project manager, αναδόχου και ΚτΕ αποτέλεσαν τη βάση για την επιτυχία. Ως προς το δεύτερο σκέλος, θεωρούμε πως στο άμεσο μέλλον η αρχιτεκτονική θα επηρεαστεί περισσότερο από την εισαγωγή της εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας αλλά και την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης.

Ας φανταστούμε πώς μπορεί κανείς να δουλεύει από το σπίτι του, σε μια πρωτόγνωρα ρεαλιστική εμπειρία που θα προσομοιάζει όσο γίνεται με τη φυσική παρουσία στο γραφείο. Αυτό θα αποτελέσει μια τεράστια καινοτομία, τόσο στον τρόπο σχεδιασμού όσο και στην ίδια την εργασιακή πραγματικότητα, αλλά και τις διακοινωνικές και εργασιακές σχέσεις. Θεωρούμε πως σύντομα αυτή τη διαφορετική βιωματική εμπειρία θα πρέπει να αναλύσουμε και να ενσωματώσουμε στον σχεδιασμό γραφείων και γενικότερα δημόσιων ή ιδιωτικών χώρων.

Διαβάστε την πλήρη συνέντευξη στο τεύχος ek 296 | Απρίλιος 2025.