Πανεπιστημιακά κτίρια και υποδομές
Στο παρόν τεύχος, ανάμεσα στην υπόλοιπη ύλη, δημοσιεύονται και τα αποτελέσματα του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για ένα ακόμη πανεπιστημιακό κτίριο στην Κύπρο: είναι το κτίριο που θα στεγάσει το Τμήμα Πολυμέσων και Γραφικών Τεχνών του δημόσιου πανεπιστήμιου ΤΕΠΑΚ. Τα δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια της Κύπρου, αναπτύσσονται ταχύτατα, επενδύοντας όχι μόνο στην οργάνωση των προγραμμάτων σπουδών και την πρόσληψη του απαραίτητου διδακτικού προσωπικού αλλά και σε υψηλής ποιότητας αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και κατασκευή για τις κτιριακές τους εγκαταστάσεις.
Στην Ελλάδα, όπου οι πιο πρόσφατες κατασκευές αντίστοιχων έργων αφορούν την ίδρυση και ανάπτυξη τμημάτων των περιφερειακών, κυρίως, πανεπιστήμιων, σπάνια προκηρύσσονται αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί για τον σχεδιασμό τους. Την ίδια στιγμή, οι κτιριακές εγκαταστάσεις των μεγαλύτερων και ιστορικών πανεπιστημίων μας ΕΚΠΑ και ΕΜΠ χρήζουν άμεσης επέμβασης, καθώς παρουσιάζουν εκτεταμένα προβλήματα συντήρησης και αποκατάστασης
Στη συζήτηση που έχει ανοίξει σχετικά με το νομοσχέδιο που επιτρέπει την ίδρυση ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστήμιων στην Ελλάδα, το ζήτημα της χωροθέτησης και της έκτασης που θα καταλάβουν δεν αποτελεί για την ώρα αντικείμενο προβληματισμού. Αναλόγως του μεγέθους του, η λειτουργία ενός πανεπιστήμιου, απαιτεί πρόβλεψη εύκολης προσβασιμότητας από τα μέσα μαζικής μεταφοράς και σημαντική έκταση προκειμένου να ανεγερθούν τα επιμέρους κτίρια των σχολών-τμημάτων αλλά και οι υπαίθριοι χώροι εκτόνωσης, κυκλοφορίας και στάθμευσης. Η χωροθέτηση σε ακίνητα εντός ή εκτός του κέντρου είναι κρίσιμη για τη λειτουργία, την οικονομία και, εν τέλει, τη ζωή της πόλης. Η ίδρυση και λειτουργία ιστορικών πανεπιστήμιων στα κέντρα των ευρωπαϊκών πόλεων ήταν και είναι συνυφασμένη με την πορεία, την οικονομία, τον ίδιο τον χαρακτήρα τους. Η στρατηγική, δε, θέση τους, συμβόλισε τη σημασία που αποδιδόταν στην πνευματική, επιστημονική και τεχνολογική ανάπτυξη από την εκάστοτε κοινωνία.
Πρόσφατο δημοσίευμα της εφημερίδας ΝΥΤ αναφέρεται στην εντυπωσιακή, αρχιτεκτονικά, ανακαίνιση εγκαταλελειμμένου κτιρίου στο κέντρο της Ουάσιγκτον για τη στέγαση τμήματος πανεπιστήμιου, αναφέροντας τα σημαντικά πλεονεκτήματα που θα είχε για την πόλη η περαιτέρω ενεργοποίηση προς αυτήν την κατεύθυνση.
Η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστήμιων στην Ελλάδα θα επιφέρει σταδιακά και αναπόφευκτα νέα δεδομένα στο αστικό και περιαστικό τοπίο. Σε ποιον βαθμό όμως η Πολιτεία θα μπορούσε να ορίσει τις προδιάγραφες, όχι μόνο της λειτουργίας και των υποδομών τους, αλλά και του τρόπου με τον οποίο θα ενσωματωθούν στα τοπία των πόλεων;
Αριάδνη Βοζάνη
