Η επιλογή
Σημαντικές αρχιτεκτονικές εκδηλώσεις και εκθέσεις αρχιτεκτονικής έχουν προγραμματιστεί στην Ευρώπη για το 2025. Η πιο δημοφιλής από αυτές είναι η Μπιενάλε της Βενετίας που υλοποιείται κάθε δύο χρόνια, συγκεντρώνοντας πλήθη επισκεπτών στην συναρπαστική αυτή πόλη-μουσείο της αρχιτεκτονικής. Ο επιμελητής της 19ης διεθνούς έκθεσης αρχιτεκτονικής, Carlo Ratti, είναι αρχιτέκτονας και πολιτικός μηχανικός, διδάσκων στο MIT και στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου.
Τόσο η επιλογή του τίτλου «Intelligens» όσο και το κείμενο της προκήρυξης του φετινού επιμελητή προσκαλούν την αναθεώρηση του τρόπου που αντιμετωπίζουμε και παράγουμε το κτισμένο περιβάλλον, στοχεύοντας στη διερεύνηση νέων διεπιστημονικών δικτυών και στρατηγικών. Αν η τέχνη της αρχιτεκτονικής αποτελεί μια από τις κρισιμότερες παραμέτρους διαμόρφωσης του χώρου, σήμερα γίνεται όλο και πιο έντονα αντιληπτό ότι είναι αδύνατον να λειτουργήσει και να εκφραστεί χωρίς τη διαρκή της διασύνδεση με ευρύτερα επιστημονικά, τεχνολογικά και κοινωνικά πεδία.
Προκειμένου να ανταποκριθούμε σε νέες και πρωτοφανείς συνθήκες (περιβαλλοντικές, οικονομικές κ.ά.), χρειάζεται η ανάπτυξη ενός νέου τύπου «νοημοσύνης» που αντλεί και επεξεργάζεται πληροφορία ώστε να προσαρμόζεται άμεσα στις νέες προκλήσεις και συνθήκες. Νοημοσύνη φυσική ή τεχνητή -το μέλλον θα δείξει. Το βέβαιο είναι ότι η γνώριμη διαδικασία συλλογής κι επεξεργασίας της πληροφορίας, σχεδιασμού και κατασκευής διευρύνεται, ενώ ο ρόλος του αρχιτέκτονα μεταλλάσσεται.
Μέχρι τη στιγμή που γράφεται το κείμενο αυτό, δεν έχει ανακοινωθεί η επιλογή επιμελητή για το εθνικό περίπτερο της Ελλάδας και της πρότασης που θα μας εκπροσωπήσει στο παραπάνω πλαίσιο, «Intelligens». Μια έκθεση, για να είναι επιτυχής, πρέπει να έχει αισθητική στον σχεδιασμό του χώρου, αξιόλογο υλικό παρουσίασης, συνοχή και σαφές μήνυμα. Στόχος του εκάστοτε εθνικού επιμελητή αποτελεί κυρίως το να προβάλει με έναν έξυπνο, αισθητικά άρτιο και πρωτότυπο τρόπο τη συμμετοχή της χώρας του, προκειμένου να διακριθεί.
Η επιλογή επομένως του επιμελητή και της πρότασης εντάσσεται μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της πολιτιστικής διπλωματίας της κάθε χώρας και υπό αυτήν την οπτική είναι ιδιαίτερα σημαντική. Είναι ιδιαίτερα κρίσιμο να αναδεικνύονται διεθνώς οι σύγχρονες δυνάμεις της χώρας σε ικανότητα, ταλέντο και εμπειρία στο πεδίο της αρχιτεκτονικής σκέψης και πράξης. Στο δίκτυο της πιο σημαντικής διεθνούς έκθεσης προβολής της αρχιτεκτονικής, μπορούμε να αποτελέσουμε σημαντικό κόμβο και να διακριθούμε σε ένα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον. Φτάνει η επιλογή να προκύπτει αξιοκρατικά από την καταλληλότερη επιτροπή και η υλοποίηση της πρότασης να υποστηρίζεται δυναμικά, χωρίς προσκόμματα και καθυστερήσεις.
Αριάδνη Βοζάνη