Hellenica Εταιρεία Καλλυντικών στο Μαρούσι

Επανεξετάζοντας τον κάναβο

Το κτίριο, που αποτελείται από υπόγειο και υπερυψωμένο ισόγειο κάλυψης 2000m², σχεδιάστηκε μεταξύ 1967 και 1970 από το αρχιτεκτονικό γραφείο Αλέξανδρου Τομπάζη, ως εργοστάσιο καλλυντικών. Μετά τη μεταφορά των χημείων και της παραγωγής, οι εγκαταστάσεις στον Παράδεισο Αμαρουσίου ανακαινίστηκαν εξ ολοκλήρου ώστε να στεγάσουν τα γραφεία της εταιρείας.

Αρχιτεκτονική μορφολογία

Πρόκειται για κατασκευή από εμφανές σκυρόδεμα με ιδιαίτερα στοιχεία που συνθέτουν ένα χαρακτηριστικό λεξιλόγιο με ξεκάθαρη διάρθρωση και δυνατότητα επέκτασης: Έναν κάναβο αποτελούμενο από 25 τετράγωνα διαστάσεων 7x7m με υποδιαίρεση σε τέσσερα φατνώματα 3,5×3.5m καθώς και μεταβατικές ζώνες 2m μεταξύ των τετραγώνων. Οι μεταβατικές ζώνες δημιουργούν τετράδες από υποστυλώματα και ένα σύστημα δοκών που σχηματίζουν σε τομή μπετονένιες ψευδοροφές, οι οποίες ενδεχομένως να προορίζονταν για τη διέλευση ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, αν και στην πράξη αυτές υλοποιήθηκαν διαφορετικά.

Επεμβάσεις στο υφιστάμενο κτίριο

Η διατήρηση και ανάδειξη του υφιστάμενου κτιρίου και της ιστορίας του ως βιομηχανικού χώρου, αποτέλεσαν τον πρωταρχικό άξονα του σχεδιασμού. Όλες οι επεμβάσεις  απομάκρυνση πρόσθετων στοιχείων, διαχωρισμός λειτουργιών, νέες Η/Μ εγκαταστάσεις, φωτισμός, κ.ά.- έπρεπε να γίνουν με τέτοιον τρόπο ώστε να συμπληρώσουν την ακεραιότητα του συστήματος οπλισμένου σκυροδέματος. Επινοήθηκε για τον λόγο αυτό ένα σύστημα ξύλινων περσίδων που καλύπτουν όλες τις μεταβατικές ζώνες και λειτουργούν ως ηχοαπορροφητική αφαιρούμενη ψευδοροφή, πάνω από την οποία οδεύουν οι εγκαταστάσεις κλιματισμού και αερισμού.

Ωστόσο, η “βαθιά κάτοψη“ 45x45m και η έλλειψη φυσικού φωτισμού και αερισμού στο κεντρικό τμήμα δυσχέραιναν την αξιοποίηση όλου του ισόγειου χώρου για κύριες χρήσεις. Για την επίλυση του προβλήματος αυτού σχεδιάστηκε ένα αίθριο στο κεντρικό “μάτι“ του κανάβου. Αφαιρέθηκε η πλάκα οροφής από τα τέσσερα κεντρικά φατνώματα, τοποθετήθηκαν υαλοστάσια σε όλες της πλευρές και δημιουργήθηκε ένας κήπος διαστάσεων 7x7m στην καρδιά του κτιρίου.

Οργάνωση λειτουργειών

Για τη λειτουργική διαρρύθμιση χρησιμοποιήθηκε η λογική των ομόκεντρων κύκλων από τους πιο ιδιωτικούς χώρους στην εξωτερική περίμετρο ως τους πιο κοινωνικούς, κοντά στο αίθριο. Οι περιμετρικοί χώροι στεγάζουν τα κλειστά γραφεία, τα διακριτά τμήματα της εταιρείας, ατομικά ή σε μικρές ομάδες έως 6 ατόμων. Τα χωρίσματα είναι γυάλινα ώστε να μη χάνεται η οπτική συνέχεια της κάτοψης. Οι κλειστοί χώροι συναντήσεων και οι ανοιχτοί χώροι άτυπης διατμηματικής συνεργασίας καταλαμβάνουν τις κεντρικές περιοχές γύρω από το νέο αίθριο. Στην κάτω στάθμη, οι χώροι αποδυτηρίων και τραπεζαρίας του εργοστασίου μετατράπηκαν σε γυμναστήριο και χώρους χαλάρωσης.

Υλικά, επίπλωση & φωτισμός

Για τον φωτισμό τοποθετήθηκαν ρυθμιζόμενης έντασης κυκλικά φωτιστικά LED στις θέσεις όπου η αρχική μελέτη προέβλεπε κουπόλες, οι οποίες δεν είχαν υλοποιηθεί. Το σύστημα ενεργοποιείται με ανιχνευτές παρουσίας για την οικονομικότερη λειτουργία του. Οι υφές του εμφανούς σκυροδέματος και της ανεπίχριστης οπτοπλινθοδομής από διακοσμητικά τούβλα στις κάθετες επιφάνειες πλήρωσης συνδιαλέγονται με τις γυαλιστερές οριζόντιες επιφάνειες δαπέδου με υφιστάμενα μάρμαρα Αλιβερίου στις εισόδους και εποξειδική βαφή στους χώρους κυκλοφορίας, ενώ στους χώρους εργασίας έχει τοποθετηθεί υφαντό βινύλιο υψηλής ηχοαπορροφητικότητας.

Τα γραφεία και τα τραπέζια συνεδριάσεων σχεδιάστηκαν από τους αρχιτέκτονες από κόντρα πλακέ σημύδας και μεταλλικά ανθρακί στοιχεία σκελετού, διατηρώντας τις αναλογίες και τη φιλοσοφία των παραλλαγών του σχεδιαστικού συστήματος του γραφείου. Ελάχιστες επιφάνειες λάκας σε έντονα βασικά χρώματα για τόνο, φυτά εσωτερικού χώρου και επίπλωση σκανδιναβικού σχεδιασμού συμπληρώνουν την παλέτα υλικών. Σε επόμενη φάση θα ολοκληρωθεί η σήμανση των χώρων, θα τοποθετηθούν στοιχεία βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής με ρυθμιζόμενες περσίδες στις όψεις, φύτευση στο δώμα και φωτοβολταϊκή εγκατάσταση στο νότιο τμήμα.